Yörünge Dergisi

"Türkiye’nin Entelektüel Aklının Buluşma Noktası"

Cumartesi, Nisan 20, 2024

Hadiste Muhafazakarlık Lüzumundan Fazla Olursa Zarar Verir

Bazı örnekler:

1. “Yangın gördüğünüz zaman tekbir getirin, zira tekbir gerçekten onu söndürür” (İbnü’s-Sünnî, Amelü’l-Yevm, hd. no. 289-292)

2. Said b. Gazvan hac dönüşü Tebük’e gelmişti. Bir de ne görsün. Yere oturtulmuş sakat bir adam duruyor. Yanına yaklaştı, niçin bu hâle düştüğünü sordu. Sakat adam şöyle dedi: “Sana bir hadis haber vereceğim, fakat ben sağ oldukça benden duyduğunu kimseye söylemeyeceksin. Hâdise şöyle: Resulullah Tebük’e geldiğinde bir hurma ağacının önüne inmişti. “Şu ağaç bizim kıblemizdir.” buyurdu. Ve hurma ağacına dönerek namaza durdu. Ben daha o zaman çocuktum. Koşarak geldim. Sütre olarak duran hurma ağacı ile onun arasından geçtim. Bunun üzerine Resulullah: “O bizim namazımızı kesti, Allah da onun ayağını kessin.” dedi. O günden bugüne kadar ayağa kalkamaz oldum.” (Ebû Dâvud, Salât: 110)

3. “Herhangi birinin konuşması sırasında yanındakinin aksırması bu konuşmanın hak olduğuna delalet eder”. (Ebu Ya’la ve Taberanî rivayet etmiştir)

4. “Şayet kocanda bir çıban olsa, sen de onu dilinle yalasan onun hakkını ödeyemezsin”. Hâkim nakletmiştir.

5. “Kadınlarınızı odalarda oturtunuz, onlara yazıyı öğretmeyiniz”.   (Hakîm et-Tirmizî nakletmekletmiştir)

6. “Satranç oynayan lanetlenmiştir, oyunculara bakan da domuz eti yemiş gibidir.” (Kenzu’l-ummal, no. 40636)

7. “Ümmetim içinde iki sınıf vardır ki, İslâm’dan nasipleri yoktur: Mürcie ve Kaderiye”. (Tirmizî, Kader, 13; İbn Mace, Mukaddime, 9)

8. “Haricîler cehennem ehlinin köpekleridir”. (İbn Hanbel, Müsned, IV, 355; İbn Mâce, Mukaddime, 129)

9. “Size herhangi bir faziletli, hayırlı amel gelirse ben onu söylemiş olayım ya da olmayayım onu ben söyledim. Onunla amel edin.” (Darekutnî nakletmiştir)

10. Dünya öküz ve balığın üzerindedir”. Bu lafızla nakledilmemiştir. Şu lafızla bir rivayeti ise Bezzar nakletmiştir: “Arz/yer su üzerindedir, su bir kaya üzerindedir. Kaya, ucu arşta olan bir balık üzerindedir. Balık ise ayakları havada olan bir meleğin omuzu üzerindedir”. Uydurmadır.

11. ’Cebrail as Bana öyle bir ilaç öğretti ki, (o ilaç sayesinde, insanların) doktorların ilaçlarına hiç ihtiyacı kalmaz’’

Eshab-ı Kiram: (o ilaçtan) Bize de haber ver, Ya Rasulullah dediler, Rasulullah (sav): ‘’Nisan yağmurunu alınız (toplayınız) Ona; 70 defa Fatiha-i şerife, 70 defa İhlâs-ı şerif, 70 defa Felak suresini, 70 defa Nâs suresini, 70 defa Tesbih duasını (Sübhanellahi vel-hamdüLillâhi ve lâ ilâhe illallâhü vâllahü ekber ve lâ havle velâ kuvvete illâ billâhil-aliyyıl-azîm) okuyunuz Sonra, 7 gün devamlı olarak sabah akşam birer bardak içiniz Beni hak Peygamber olarak gönderen Cenâb-u Hakk’a yemin ederim ki, Cebrâil Bana dedi ki ; “Bu sudan içen kimsenin, cesedinden, damarından, sinirinden, etlerinden, o kimseye ağrı, acı veren rahatsızlığını Cenâb-u Hakk giderir ve o kimseye sıhhat ve afiyet verir’’ (Kaynağı yok)

Bu hadislerin bazısı zayıf, bazısı çok zayıf, bazısı uydurma; bazısının da son örnekte görüldüğü gibi kaynağı yoktur. Bazı alimleri zayıf hadisler konusunda gevşek davranmış ve özellikle zayıf olanları takviye yoluyla hasen seviyesine çıkarabilmiş; bazı alimler de zayıf hadisleri te’vil yoluyla kurtarmaya çalışmıştır. Bu meseleden şöyle bir sonuç çıkarmak mümkün: Elbette bazı zayıf hadislerle akaid ve helal-haram dışında bazı konularda amel etmek mümkün. Ancak bu konuda gevşek davranmamak gerekir. Zayıf hadisin metni eğer bir problem taşıyorsa o hadisi (uydurmadır demeksizin) reddetmek gerekir. Hadisin senedinin zayıflığını da metindeki problemi destekleyen bir unsur olarak görmek lazım. Sened zayıf, metin müşkil ise artık tariklerden takviye edecek şey aramaya gerek yoktur. Dolayısıyla bu hadisleri te’vil etmenin de fazla bir anlamı yoktur. Sahih hadisler bize yeter. Diğerlerini kullanmanın ne lüzumu var? Üstelik, bugün itibariyle söylersek din hakkında gençler nazarında ciddi şüphelere de yol açmaktadırlar.

Daha Fazla

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir