Günümüzde insan hayatını bilgisayar oyunu tarzında sınıflandırarak açıklamak istatistik biliminin genel kuralı.. Mesela aylık geliriniz şu kadara çıktıysa seviye atlar, açlık sınırını aşıp yoksulluk sınırına yükselmiş sayılırsınız. Yıllık gelir vergisi bile kazanç seviyenize göre artıp azalır ki, bu sınıflandırmalar aslında mantıklı..
Garip olan, internetteki dini sohbetlerin de artık insanlara level mantığıyla anlatılmasıdır. Tasavvuf kitaplarında (özellikle Marifetname’de çok güzel) anlatıldığı üzere Nefs-i Natıka’nın (emmare, levvame, mülhime, mutmainne şeklinde) sınıflandırılması sadece bilgi amaçlı olup, sıradan insanların kendilerini seviyelendirerek (yani kendilerine ‘manevi level’ atlatarak) havaya girmeleri için değildir.
İnternet sohbetlerindeki örneklemeler bazen öyle garipleşmektedir ki, canlı yayın vaazları bir yana, mütedeyyin biyoenerjiciler bile insanların nefs-i emmareden levvameye geçtiklerini nasıl anlayacakları üzerine açıklamalar yapabilmektedir. Böylece “bugün 5 vakit namazımı kıldım, gelirken fakire sadaka verdim, eve girerken komşuma gülümseyip hal-hatır sordum, böylece bugünkü level atlama işlemim başarıyla tamamlandı” diye düşünebilecek insanlara kapı aralanmaktadır.
Topluluk içinde birinin yüzüne “sen ne ehli takva birisin!” dendiğinde, bu iddianın en azından yarısının abartı olduğunu peşinen varsaymak gerekir. Ama sözün muhatabı kişinin içinde “vay be, ben neymişim!” tarzı bir duygu doğarsa, o iddia zaten gerçek dışı sayılır. Çünkü (manevi anlamda) şımarmak, bir insanın kendine yapacağı en büyük kötülüktür.
