Yörünge Dergisi

"Türkiye’nin Entelektüel Aklının Buluşma Noktası"

Perşembe, Nisan 25, 2024

Poligami (Çok Eşlilik) Erkekler İçin Bir Kural Mıdır?

Bazı çevreler erkek ve kadın cinselliği arasındaki farklar nedeniyle erkeklerin poligam olduğunu savunur. Bunun için de kanıt olarak genelde (evrimsel biyoloji/psikoloji argümanı olarak) erkek atalarımızın çok eşli olduğunu ileri sürerler. Hatta eşini aldatan erkekler için de bu kanıtlar bir kurtarıcı olur!!!. Ancak bu hipotezleri desteklemeyen güçlü karşıt kanıtlar var;

1-ÖSTRÜSÜN KADINLARDA ÖRTÜK OLMASI: İnsan dışındaki tüm memeli dişilerde üreme yani ovulasyon/yumurtlama/östrüs dönemi bulguları açıktır. Östrus örüntüsü bulunan memelilerde dişi, çiftleşmek için erkeği yalnızca yumurtlamaya karşılık gelen bu ‘’östrüs/kızışma’’ döneminde kabul eder(1). Yani alt memelilerin cinsel davranışında üreme odaklı bir periyodiklik söz konusudur. İnsanda ise böyle bir periyodiklik yoktur.

2-GENİŞLETİLMİŞ CİNSELLİK(EXTENDED SEXUALITY): Her ne kadar östrüsün(yumurtlamanın) bazı bulguları kadınlarda da gözlemlenebiliyor ve kadınların bu dönemde cinselliğe ilgileri artıyor ise de kadınlar sadece (3-5 gün ile sınırlı olan) bu dönemde ilişki kurmazlar. Kadınlar, başka hiçbir memeli dişide gözlenmeyecek şekilde (menstruasyon/kanama fazı haricindeki) tüm döngüsel fazlarında cinselliğe açıktırlar. Buna gebelik ve emzirme dönemleri de dahildir(genişletilmiş cinsellik, extended sexuality)(2). Kadınların üreme imkânı bulunmayan bu dönemlerinde de ilişkiye açık olmaları ve tüm fazlarda eşleri ile neredeyse eşit oranda cinsel ilişki kurmaları, insan cinselliğindeki tek amacın üreme olmadığını gösterir. Nitekim 14 farklı ülkede 20.000’den fazla kadın üzerinde yapılan yeni bir çalışma kadınların regl dönemi haricinde tüm döngüsel dönemlerinde eşleri/partnerleri ile hemen hemen eşit sıklıkta seksüel ilişki kurduklarını, döngüsel fazlar arasında (adet dönemindeki azalma haricinde) sistematik bir farklılık bulunmadığını gösteriyor(3).

3-‘’BABA EVDE’’(DADY AT HOME) HİPOTEZİ: Bu hipotez de örtük yumurtlamanın tekeşliliği (babanın eşine ve yavruya yatırımını) desteklemek üzere evrildiğini ileri sürmektedir(4,5). Her ne kadar bu hipotezin bazı spekülatif yönleri var ise de tek eşlilik konusundaki yaklaşımı dikkate değer.

Bu veriler insanda cinselliğin üremeye yönelik bir eylem olduğunu savunan hipotezleri sarsıyor. İnsanda cinsellik sadece üremeye yönelik değildir. Öyle olsaydı kadınlar cinselliğe (diğer memeli dişilerde olduğu gibi) sadece üreme fazlarında açık olurlardı. Ki bu da sadece 3-5 günlük bir süre ile sınırlı olurdu. Ama vakıa böyle değil. Genişletilmiş bir cinsellikleri var. Poligaminin erkekler için bir kural olması halinde kadınların böyle bir genişletilmiş cinsellik geliştirmeleri oldukça düşük bir olasılık.

Kaynaklar
1-Adams DB, Gold AR, Burt AD. Rise in female-initiated sexual activity at ovulation and its suppression by oral contraceptives. N Engl J Med 1978;299:1145
2-Gangestad SW, Thornhill R. Human oestrus. Proc Biol Sci. 2008 May 7;275(1638):991-1000. doi: 10.1098/rspb.2007.1425.
3-Brewis A, Meyer M. Demographic evidence that human ovulation is undetectable (at least in pair bonds). Curr. Anthropol. 2005;46, 465–471. doi:10.1086/430016
4-Wilcox AJ, Baird DD, Dunson DB, et al. On the frequency of intercourse around ovulation: evidence for biological influences. Hum. Reprod. 2004;19, 1539–1543.doi:10.1093/humrep/deh305
5-Çetinkaya H, Evrim SD, Örtük G. Yumurtlama Hipotezinin Kadında Adet Döngüsüne Bağlı Yüzsel Simetri Değişmeleri Kapsamında İncelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, Aralık 2010, 25 (66), 1-16
6-Hrdy SB. The woman that never evolved. Cambridge:Harvard University Pres, 1981

Daha Fazla

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir