Libya’daki fotoğrafa bir göz atalım.
Arap baharı sürecinde başlayan Libya iç savaşını durdurmak için tarafların 17 Aralık 2015’de BM gözetiminde Fas’ın Suhayrat şehrinde yaptıkları anlaşma 6 Nisan 2016 da yürürlüğe girdi. 9 fasıldan ve 67 maddeden oluşan bu anlaşma ile Libya’daki uluslararası meşruiyetin sınırları çizildi. Özetle üç kurul oluşturuldu.
Birincisi, Faiz es-Serrac başkanlığındaki ,9 başkanlık konseyi ve 16 bakandan oluşan Milli Mutabakat Hükümeti’dir. (Ulusal Mutabakat Hükümeti) Başkanlık konseyi de bakanlıklar da ülkenin değişik bölge ve kesimlerine göre dağıtılmıştır.
İkincisi, Salıh Akıle başkanlığındaki -Haziran 2014 de seçilen 200 üyeden oluşan- Tobruk Parlamentosu’dur
Üçüncüsü de, Halid el-Müşri başkanlığındaki -Temmuz 2012 seçilen 120 üyeden oluşan- Devlet Yüksek Konseyi’dir. (Bir nevi senato)
Meşruiyeti bu üç kurul oluşturmaktadır.
En son Libya’daki anlaşmazlıkları tamamıyla bitirmek amacıyla BM’nin 14 Nisan 2019’da Gdamis şehrinde bütün tarafların katılacağı önemli bir toplantı düzenledi.
Ancak 4 Nisan’da isyancı Halife Hafter Trablus’a saldırmaya başladı ve BM’nin bu önemli toplantısını sabote etti. Bu saldırılar hükümet güçlerinin Türkiye desteğiyle Hafteri püskürtmesine kadar devam etti.
Bu arada biri Moskova’da diğeri Berlin’de uluslararası düzeyde iki kez ateşkes girişimi oldu Hafter her ikisinde de ateşkes anlaşmasını imzalamadan kaçtı.
LİBYA’DAKİ MEŞRU KURULLAR
Şimdi meşruiyete bakalım.
Üç meşru kurulun ikisi hükümet ve Devlet Yüksek Konseyi başkent Trablus’dadır.
İçi boş kalan Parlamento ise isyancı Hafter kontrolündeki Tobruk’tadır.
Hafter’in dış güçlerin tahrikiyle darbeye kalkışması üzerine Tobruk Parlamentosu dağılmıştır. 70 kadarı Trablus’a geçmiş, Tobruk’ta sadece 30 civarında üye kalmıştır.
İsyancılar meşruiyet iddialarına delil olarak Tobruk Parlamento Başkanı Salıh Akıle’nin Hafter’in safına geçmiş olmasını -ki geçti mi yoksa Hafter’in rehini mi orası pek net değil- gösteriyorlar.
Hafter’in uluslararası camiada bir meşruiyeti bulunmuyor. Saüdece kimi devletler çıkarlırını korumak uğruna Hafter’e destek oluyor.
Arap Birliği bile hükümetin meşruiyetini kabul etmekte, hatta Türkiye’nin Libya’daki varlığının da meşru olduğunu söylemektedir.
Libya’daki fotoğraf bu.
