Ak Parti ve MHP milletvekilleri, 31 Mart 2020 tarihinde, Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, İnfaz Kanunu başta olmak üzere toplam 11 kanunda değişiklik yapan (70 maddelik) Kanun Teklifini, meclise sundu. Meclis Adalet Komisyonunda beş maddede değişiklik yapılıp kabul edildikten sonra, 7 Nisan’da meclis genel kuruluna geldi. Meclis gernel kurulunda yapılan görüşmelerin ardından, 14 Nisan’da oylanarak kabul edildi. Cumhurbaşkanının onayını takiben 7242 Sayılı Kanun, 15.04.2020 tarihinde resmi gazetede yayınlarak yürürlüğe girdi. Bu kanundan (ceza indiriminden) yüzbinden fazla kişi yararlanacak, cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü sayısı epey azalacak. Muhalefet partilerinin kamuoyuna yapmış oldukları açıklamalarına istinaden, birkaç gün içinde, bu kanunun iptali amacıyla Anayasa Mahkemesine başvuracaklarını tahmin ediyorum. Bu konda son sözü, (her zaman olduğu gibi) Anayasa Mahkemesi söyleyecek. Ya iptal başvurusunun reddine karar verecek, ya da, kanunun bazı hükümlerin iptaline karar verip, kapsamını genişletecek, ya da meclisten yeniden düzenleme yapmasını isteyecek.
Kanun, hangi konuda değişiklikler getiriyor?
15.04.2020 tarihli resmi gazetede yayınlararak yürürlüğe giren kanun, çok sayıda kanunda değişiklik yapıyor. Kabaca tasnif edecek olursak, infaz sürelerini azaltıyor, koşullu salıverme denetimli serbestlik süresini uzatıyor, infaz sisteminde önemli değişiklikler getiriyor. Açık cezaevlerinde olanlara (cezalarını evde çekmek üzere) 2 ay izin veriliyor. Cumhurbaşkanı bu süreyi 3 defa uzatabiliyor. Cezaların büyük bir kısmının infaz süresi azaltırırken, bazı suçların cezası artırılıyor. Bu kanundan önce, mahkemelerce hükmolunan (ve kesinleşen) terör suçları için ¾, diğer suçlarda 2/3 olan ceza infaz süreleri, yeni kanunla, (¾, 2/3 ve ½ olmak üzere) üç kademeli bir sisteme geçiliyor. Terör suçlarında ¾ olan infaz oranı, aynen muhafaza ediliyor. Bazı suçlarda 2/3 olan infaz süresi aynen muhafaza edilirken, bu suçların dışında kalan suçların 2/3 olan infaz süresi ½ ye indiriliyor. 765 sayılı (eski) ceza kanununda infaz süresi, terör suçlarınde ¾, diğer suçlar için ½ uygulanmaktaydı. Son değişiklikle, (sınırlı sayıda suçta 2/3 oranı muhafaza edilirken) eski sistemdeki orana (½ ye) geri dönülmüş oldu. Örneğin, bundan önce, 10 yıl ceza alan ve 2/3 oranına göre 6,66 yıl hapis yatması gereken birinin infaz süresi ½ ye indiriledek cezaevinde yatması gereken süre, 5 yıla iniyor. İnfaz süresinin 2/3 ten ½ ye indirilmesi, önemli oranda indirim sağlasa da, cezaevlerinde hükümlünün tahliyesini, koşuyyu salıverme ve denetimli serbestlik süresinin uzatılması, çok sayıda tutuklu ve hükümlünün serbest bırakılmasını sağlıyor. Buna göre, cezanın infazının bitim süresinden 1 yıl önce uygulanan koşullu salıverme denetimli serbestlik süresi, 3 ve 4 yıla çıkarılıyor. Cezanın infaz süresinde yapılan indirime, koşullu salıverme (denetimli serbestlik) süresinin öne çekilmesi eklendiğinde, yüzbinden fazla hükümlünün serbest kalacağı tahmin ediliyor. Bu kanundan önce, infaz süreleri, hükümlülerin kişisel durumlarını dikkate almadan otomatik olarak uygulanmakta iken, bu kanun, hükümlülerin kişisel durumunu dikkate alan yeni bir sisteme geçiliyor, İnfaz hakimliği tahkim ediliyor. Bazı suçların infaz süresinin 2/3 ten ½ ye indirilmesini, ceza indirimi değil, eski sisteme dönüş olarak niteleyebiliriz.
(Devam edecek)
Av. Cüneyt Toraman
