Yörünge Dergisi

"Türkiye’nin Entelektüel Aklının Buluşma Noktası"

Salı, Mart 19, 2024

Savaşı Esed Başlattı

Sekizinci yılına giren Suriye’deki savaş, Türkiye’ye hamledilebilir mi? Savaş öncesine baktığımızda iki devlet arasındaki olumlu ilişkilerden dolayı Türkiye, komşusundaki bu iç savaşı önleyebilirdi diyebilir miyiz? Suriye’de savaşı kim, niçin başlattı?

Arap ayaklanmalarının başlamasıyla Tunus’ta Zeynel Abidin, Libya’da Muammer Kaddafi’nin, Mısır’da Hüsnü Mübarek’in devrilmesi, Suriye’de de Esed’in devrilebileceği meselesini gündeme getirmişti. Esed iktidardan uzaklaştırılacağı korkusuyla halkının ayaklanmasına karşı aşırı güç kullandı. Dolayısıyla Suriye’deki iç savaş, Esed rejimi tarafından iktidar ve otoritesi kaybetmemek adına başlatıldı. İran ve Rusya’nın desteği ile de perçinlendi. Bu noktada Türkiye’deki bazı çevrelerin savaşı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ve hükümete hamletmesi irrasyoneldir. Nitekim Türkiye Suriye’deki iç savaşın sona ermesine yönelik 2011’den beri çeşitli politik adımlar atmaktadır. Hatırlayacak olursak Suriye’nin Dera kentinde halk ayaklanmaları başladığı sıralarda Türkiye, Suriye rejimine ve Esed’e, halkın taleplerine yönelik olumlu adımlar atmasını telkin etmişti. Dönemin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu defalarca Esed ile görüşmüş, reform yapması yönünde Cumhurbaşkanı Erdoğan dahil birçok üst düzey yetkili çağrıda bulunmuştu.

Esed rejimi, ayaklanmaların ilk aşamalarında siyasi suçlunun serbest bırakılması, hükümetin feshedilmesi ve 1963’ten beri devam eden olağanüstü hal durumuna son verilmesi gibi birtakım reformlar yaptı. Ama gösterilere şiddet ile karşılık vermesi, bu reformları etkisiz bıraktı ve aksine reform talebinde bulunan halka karşı aşırı güç kullandı. 1970’teki darbeden bu yana Suriye halkına “muhaberat” aracılığıyla şiddet uygulayan Baas rejimi, halk ayaklanmalarının bir iç savaşa evrileceğini hesaba katmamıştı. Ayrıca Türkiye dış politikası incelenecek olursa savaşın önlenmesi prensibi her dönemde görülür. AK Parti döneminde de bu prensip öne çıkartılmıştır. Komşularla sıfır sorun politikası, bu prensibin bir yansımasıdır. Ayrıca iç savaşın terör gibi güvenlik, ekonomik ve toplumsal birçok sorunu beraberinde getirmesi, Türkiye’nin Suriye’deki iç savaşı önlemesine yönelik politikalar geliştirmesine yol açmıştır. Son olarak Türkiye’nin, İran ve Rusya ile koordineli hareket ederek iç savaşın son bulmasına katkı sağlaması, savaşın Türkiye’ye hamledilmesi gibi iddiaları boşa çıkarmaktadır. Türkiye Suriye’de toprak bütünlüğü, demokratik yollarla seçilen bir başkan tarafından yönetim fikrini savunmaktadır. Dolayısıyla iç savaşın başlamasının Türkiye’ye atfedilmesi içi boş bir iddiadır.

MEHMET RAKİPOĞLU

Daha Fazla

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir