Her sene G-20 ülkelerinden birinin ev sahipliği yaptığı toplantıya bu sene Arjantin ev sahipliği yaptı. Toplantı Türkiye açısından Trump ve Putin’in de orada olmaları nedeniyle önem kazanıyor. Putin’le Başkan Erdoğan bu sene içerisinde 8 kez görüşme fırsatı bulmuş olsa bile bazı noktalarda hala belirsizlikler duruyor.
Başkan Erdoğan ile ABD Başkanı Trump’ın 50 dakika süren görüşmesi sona erdi. Türkiye Amerika ilişkileri açısından toplantı çok önem arz ediyor. Gergin bir süreçten geçen Türkiye Amerikan ilişkileri Brunson’un tahliyesinden sonra yeni bir döneme girmiş olsa bile hala önemli sıkıntılarla karşı karşıya kalınabilir.
ABD’li Rahip Brunson’un tutuklu kaldığı sürenin verilen cezasından düşülüp serbest bırakıldıktan sonra ülkesine dönmesinin ardından, Brunson’u Beyaz Saray’da ağırlayan Trump birkaç kere Türkiye ve Erdoğan’a özellikle teşekkür etmesi, ilişkilerin olumlu bir döneme girdiğinin ilk işaretiydi.
Türkiye ile ABD arasındaki en önemli gerilim alanlarından biri olan PKK/PYD meselesinde de ABD PKK’nın sözde terörist elebaşlarından üçünün başına ödül koyması ilişkileri biraz daha yakınlaştırmanın yanı sıra akıllara, aceba bu da ABD’nin PYD’yi PKK’dan ayrıştırma stratejilerinden biri mi diye getirmedi de değil.
Öte yandan Münbiç ve Suriye’nin doğusundaki PKK/PYD varlığı da önemli görüşme konularından biri olacak. Çünkü ABD’nin burada yer alan terörist unsurlara önemli ölçüde mühimmat gönderdiği artık biliniyor. O nedenle önümüzdeki döneme dair bir anlaşma sağlanamazsa Türkiye ile ABD’nin Suriye’nin doğusunda karşı karşıya gelme ihtimali ortaya çıkabilir. İki ülke de bu durumun gerçekleşme ihtimalinden endişe ettiği için bu sorunla ilgili bir çözüme yaklaşmak istenilecektir.
Diğer taraftan Halkbank davası için Trump’ın Erdoğan’la yaptığı telefon konuyla ilgili ABD Hazine Bakanı’na talimat verdiğini söylemesi Türkiye-ABD ilişkilerinin gelişmesi açısından anlamlı olmuştu. Konuyla ilgilenen uzmanlar da davaya ilişkin olumlu bilgilerin olduğunu söylüyor.
Bunların yanında ABD’nin İran’a uygulamaya başladığı ve Asya’dan Avrupa’ya kadar tüm dünyayı ilgilendiren ambargo konusunda Türkiye kısmen muaf olan 8 ülke arasında yer alıyor. Türkiye’nin bu muaf ülkeler arasında yer alması da bir işaret olarak değerlendirilebilir. Fakat bu muafiyet sınırlı bir süre için geçerli. Bu noktada Türkiye ile ABD arasında bu sürenin bitmesinin ardından görüş ayrılıkları başlaması bir sır değil. G-20 toplantılarında bu konunun da önemli bir yer tutacağı anlaşılıyor.
ABD ile önümüzde duran önemli sorunlara bakacak olursak,
F-35 meselesi, Rusya’dan alınacak olan S-400’ler, Halkbank davası, Münbiç ve Suriye’nin doğusundaki PKK varlığı, Doğu Akdeniz’deki gerilim, FETÖ’nün iadesi, İran ambargosu gibi önemli konular yer alıyor.
ABD ile gerilimi düşüren bu olayların ardından Erdoğan ile Trump’ın yüz yüze görüşecek olması daha büyük bir anlam kazanıyor.
Öğr. Gör. Abdulmuttalip PİLATİN
