II. Abdülhamid dönemi hariciyesinin Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri’ne en büyük mirası; Uluslararası ilişkilerde denge politikası ve ihtiyat.
“Siyasi İslamcılar”, Cumhuriyeti kuran kadroları her ne kadar İttihatçılıkla itham etseler de Cumhuriyet hariciyesi, büyük ölçüde II. Abdülhamid dönemi dış politika ilkelerine bağlı kaldı.
Bu bağlılık ideolojik değil reel politik gerekçelerle sürdürüldü.
“Etme bulursun” dünyası…
İttihatçılar, Alman Genelkurmay Başkanlığının planladığı yol haritasıyla nasıl çuvalladıysa, AK Partili Dışişleri Bakanı ve Başbakan Davutoğlu da büyük petrol şirketlerinin siparişiyle Pentagon’da pişirilen ve Ankara’ya ihale edilen Suriye projesinde aynı trajediyi yaşamadı mı?
Oslo önce inkâr edildi, sonra takdir,,,
Şubat 2011 şimdiki MİT Başkanı Hakan Fidan’ın, hem PKK Lideri Abdullah Öcalan‘la hem de PKK temsilcileriyle, dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın talimatıyla ve “Özel Temsilci” sıfatıyla görüştüğü ileri sürülmüştü.
Ancak iktidar kanadı bu görüşmeleri yalanladı…
Ses kaydının ortaya çıkmasıyla, Oslo görüşmeleri kamuoyunca bilinir hale gelmiş, ardından Fidan‘ın KCK soruşturmasında ifadeye çağrılmasıyla “MİT krizi” çıkmış,Başbakan Erdoğan, görüşmelerin kendi talimatıyla yapıldığını kabul etmişti.
“Oslo görüşmeleri” çözüm süreciyle devam etti. Bu süreçten çıka çıka “Hendek Savaşları” çıktı, yüzlerce güvenlik görevlisi asker ve polis şehit düştü.
Ama Davutoğlu; “Biji Serok Ahmet” demenizden mutlu oluyorum sözleriyle tarihe geçti.
Yeni çözüm süreci Türkiye ve Suriye’yi kapsıyor…
Bölgedeki kaotik ortam güç dengelerini değiştirebildiğinden bölgesel aktörler farklı yöntemleri kullanılıyor.
Eski Türkçü, İslamcı PKK lideri Abdullah Öcalan‘ın, Türkiye elindeki güçlü bir kart olduğu yorumlarına rağmen Türkiye’nin bu kartı çokta işlevsel değerlendirdiği konusunda kamuoyunda ciddi tereddütler mevcut.
İmralı’da Unutulan Öcalan’ın Suriye Çıkışı…
Uzun süredir İmralı Cezaevinde tecritte tutulduğu söylenen PKK lideri Abdullah Öcalan‘ın avukatlarıyla görüşmesi düğün değil bayram değil dedirti.
PKK lideri Abdullah Öcalan, Suriye‘deki gelişmelerle ilgili ”Çatışmadan uzak durulmalı, Türkiye’nin hassasiyetlerine duyarlı olunmalıdır” açıklamasıyla yeniden gündem olmayı başardı.
Öcalan’ın avukatları aracılığıyla kamuoyuna gönderdiği mesajında “İnanıyoruz ki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) kapsamında Suriye’deki sorunların, çatışma kültüründen uzak durularak; içinde bulundukları konumun, durumun Suriye’nin bütünlüğü çerçevesinde Anayasal güvenceye kavuşturulmuş yerel demokrasi perspektifinde çözüme ulaştırılması amaçlanmalıdır.
Bu bağlamda Türkiye’nin hassasiyetlerine de duyarlı olunmalıdır.” değerlendirmesine yer verildi.
PKK lideri güçlüyse Suriye ve Kandil Türkiye’ye karşı değil ABD veya Rusya ile çatışır…
Suriye Demokratik Güçleri’nin ana unsuru YPG birliklerinden oluşuyor. YPG Suriye Kürtlerinin çatı örgütü PYD’nin silahlı kolu.
PYD’nin kurucusu ise Suriye’de yaşadığı yıllarda Suriye Kürtlerine kancayı takan Abdullah Öcalan’dı.
Öcalan’ın PKK/PYD/YPG/SDG’ye yönelik mesajında geçen ”Çatışmadan uzak durulmalı, Türkiye’nin hassasiyetlerine duyarlı olunmalıdır” talimatı ne anlama geliyor?
Öcalan diyor ki;
“Türk Silahlı Kuvvetlerinin Suriye’de SDG denetimindeki yerleşim birimlerine gerçekleştireceği operasyonlarda -bizim çocuklar yani YPG militanları- direnmesin.
Eğer ABD ve Rus yetkililer Türklerle çatışmayı dayatırsa bu tür taleplere veya talimatlara boyun eğilmesin.
Türkiye’nin hassasiyeti yani çıkarları gözetilsin.”
Öcalan’ın açıklaması MİT Başkanı Hakan Fidanın ziyaretinden önce mı sonra mı?..
06.05.2019’da medyaya servis edilen AA kaynaklı haber, epey konuşuldu.
Ancak bu haberden dört beş gün sonra MİT Başkanı Fidan’ın İmralı’da Öcalan’la görüştüğü iddia edildi ve yalanlanmadı.
Ancak istihbarat uzmanları bu görüşmenin Öcalan’ın kamuoyuna yaptığı açıklama öncesinde gerçekleştiğinde ısrarlı.
Hatta bu görüşmeyi paylaşan gazeteci Ali Tarakçı’nın MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin “Abdullah Öcalan avukatlarıyla görüşsün” açıklamasıyla irtibatlandırması ve MHP lideri Bahçeli’nin tepki vermemesi, bu konuda AKPARTİ ile MHP arasında görüş birliği olduğunu göstermez mi?
Yeni çözüm süreci önce Rojava sonra Kandil…
Bu görüşmelerin yeni bir çözüm sürecinden çok daha farklı olacağı ve buna Suriye üzerinden bakmak gerekeceği anlaşılıyor.
Türkiye’nin Suriye Kürtleri ile Öcalan aracılığıyla görüşme girişimi aynı zamanda örgütün Kandilde’ki Şahin kanadıyla uzlaşma çabası görülebilir.
ABD Suriye’de politika değiştiriyor Türkiye ayar yapıyor…
Zaman zaman ABD ile Rusya‘nın Suriye konusunda anlaştığı söylense de birbirine rakip iki küresel aktörün çıkarlarının çatışmaması mümkün değil.
Türkiye‘nin Suriye politikası bu güç çatışmasından besleniyor.
Ancak Türk diplomasisinin ve istihbaratının kulağı oldukça delik.
Ankara’nın duydukları Washington ile Şam arasında yakın zamanda diplomatik bir açılımının yaşanacağı şeklinde.
Bu yakınlaşmanın Rusya‘ya rağmen gerçekleşmesi söz konusu değil.
Tahran‘ın sıcak bakmadığı yeni gelişmeler Türkiye‘de nasıl karşılanıyor dersiniz?
Beşar Esad Türkiye’ye Zeytin dalı uzatıyor…
Aydınlık Gazetesi’nden Mehmet Yuva’nın da katıldığı Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad‘ın, 8 Mayıs Çarşamba günü, Halk Sarayında ülkenin resmi ve özel medya temsilcileri, gazeteciler ve yazarlarla “özel ve basına kapalı” yaptığı toplantıda; “Türk ve Suriyeli subayların birçok noktada buluştuğunu ve görüştüğünü, MİT Başkanı Hakan Fidan’ın Suriyeli isimlerle Tahran’da bir araya geldiğini” ifade ettiği belirtilmişti.
ABD, Türkiye’yi Doğu Akdeniz, Fırat’ın doğusu, Kıbrıs ve Ege’den sıkıştırırkenSuriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad‘a “Erdoğan’la görüşür müsünüz” sorusu yöneltildi.
Esad soru üzerine “Türkiye önemli bir ülkedir ve Türkiye ile işbirliğine açığız. Suriye çıkarlarına uygunsa ve egemenliğine helal gelmeyecekse Erdoğan ile de görüşülebilir. Türkiye tarafı ile sadece Rusya ve İran üzerinden görüşmüyoruz. Türk ve Suriye subayları, birçok noktada buluştu ve görüştü. Bu görüşmelerin en önemlisi Kesab’da (Hatay Yayladağı Hudut Kapısı-Lazkiye Kesab Hudut Kapısı) gerçekleşti. Suriye heyeti MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile Tahran’da görüştü” demişti.
.
Ömür Çelikdönmez
